Wielki Dwór (Horodziej) - zabytki | zdjęcia

Majątek Wielki Dwór

Początek

Opisuję majątek Wielki Dwór na podstawie opowiadań mojego dziadka i ojca oraz staruszki nazwiskiem Kuczer, która twierdziła, że ma sto lat. Dziadek i ojciec słyszeli te opowieści od równie starych ludzi, pamiętających jeszcze Adama Brochockiego i jego córki Emilię i Marię, czasy, kiedy Wielki Dwór nazywał się jeszcze Horodziejem.

Nie będę powoływał się na różnych autorów, różne opracowania, nie będę cytował ich wypowiedzi ani polemizował z nimi. Moje wiadomości pochodzą z drugiej, trzeciej a może nawet czwartej ręki i mojej pamięci. Mam 80 lat więc i moja pamięć jest zawodna. Chciał to mieć Pan Kanstancin Szastouski – więc proszę bardzo!

Pierwsza opowieść o Nowej Wsi czy Nowej Wiosce. Należała ona do posiadłości Brochockich i leży o niecały kilometr na zachód od majątku Brochockich – Horodziej. Nazywa się Nowa Wioska. A może była Stara Wioska? Tak, wioska, o nieznanej mnie nazwie, leżała przy trakcie Mir – Horodziej – Nieśwież, tam, gdzie dzisiaj jest cerkiewka przy lesie Urwant. We wsi była karczma i cerkiewka istniejąca do dzisiaj.

W czasie wojny Napoleona z Rosją – lato 1812 rok – pod Mirem była wielka bitwa między wojskami francuskimi i rosyjskimi. Walki toczyły się od Mira aż po las Pisarowszczyzna obok dzisiejszej Nowej Wioski.

Rosjanie odstępowali na Nieśwież – Słuck, następujący Francuzi zajęli tę wieś przy trakcie, ograbili mieszkańców i wieś spalili lub spaliła się w czasie walk. Po Francuzach została pamiątka, choroba zwana francą /syfilis/. Sam jeszcze widziałem dziewczynę z Nowej Wioski która była chora, jak i jej rodzina, na syfilis. Nazywano ją Olka beznosa, rzeczywiście, nosa nie miała – tylko dwie dziurki na twarzy.

Wieś postanowiono odbudować na nowym miejscu, i nazwano ją Nową Wioską dla odróżnienia od tej, która była przy trakcie. To ta Nowa Wioska istnieje do dzisiaj.

Olgierd Stankiewicz

Początek