Kościół Śww. Jakuba i Filipa i klasztor Dominikanów | Wilno

Więcej zdjęć (55) >>

Kościół Świętych Jakuba i Filipa z klasztorem dominikanów w Wilnie

Pierwotny, wzniesiony tu w 1624 roku kościół był drewniany, ufundowany przez Jerzego Chreptowicza. W czasie najazdu moskiewskiego w roku 1655 został spalony. Murowany, barokowy kościół wznieśli w obecnym miejscu dominikanie w latach 1690-1776. Zniszczony w roku 1794 i odrestaurowany w 1797; znowu zrujnowany w czasie wojen napoleońskich, gdy urządzono w nim szpital i magazyny. Po raz kolejny odnowiony. W czasach sowieckich zaniedbany, zwrócony wiernym w 1992 roku.

Klasztor wzniesiono w XVIII wieku. Z fundacji Stefana Ślizienia wybudowano szpital, który dominikanie prowadzili do 1808 roku, gdy przekształcono go w szpital miejski.

Kościół jest w stylu baroku. Cechy rokoko występują w fasadzie – dzielonej poziomymi gzymsami i zwieńczonej trójkątnym szczytem; z jego boków dwukondygnacyjne, szeroko rozstawione wieże o delikatnych zdobieniach i z pięknymi hełmami. W portalu kopia obrazu Matki Boskiej Łukiskiej. Apsyda półkolista; fasady boczne bez zdobień. Dach wysoki dwuspadowy, niższy nad prezbiterium, efektownie zamyka bryłę budowli. Całość otoczona murem.

Wnętrze jednonawowe, sklepione beczkowo. W kościele znajdowały się w okresie międzywojennym stare portrety – fundatora i przeora dominikanów, który ukończył budowę kościoła; także obraz F. Smuglewicza przedstawiający św. Jakuba oraz Lampego z wizerunkiem Chrystusa błogosławiącego dzieci. W ołtarzu bocznym znajduje się słynący cudami stary obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem, nazywanej „Matką Boską Łukiską”, przywieziony w 1649 roku z Rusi. Kopia obrazu umieszczona jest w portalu. W niszach wnętrza znajdują się też XVIII-to wieczne drewniane rzeźby świętych Jacka i Dominika.

Na otaczającym kościół placu Łukiskim odbywają się corocznie w dniu św. Kazimierza (czwartego marca), słynne i popularne jarmarki „Kaziuki”. Na południowej pierzei placu Łukiskiego na budynku sądu znajduje się wstrząsające w swej wymowie miejsce pamięci. Są to liczne płyty z nazwiskami zamordowanych – przez Gestapo i NKWD.

A.O.
Na podstawie:
Juliusz Kłos, „Wilno, Przewodnik Krajoznawczy”, Wyd. Oddziału Wileńskiego Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego, Wilno 1923
Tomas Venclova, „Wilno”, R. Paknio Leidykla, Wilno 2001, 2002