Kościół Św. Katarzyny i klasztor Benedyktynek | Wilno

Więcej zdjęć (44) >>

Kościół Św. Katarzyny i klasztor benedyktynek w Wilnie

Kościół ufundował Jan Karol Chodkiewicz w roku 1622. Spłonął doszczętnie w czasie wojny 1655 roku. Nową budowę kościoła rozpoczęto w 1662, przebudowano w latach 1741-43. Ucierpiał w czasie wojen napoleońskich, potem w czasie II wojny światowej. Budynki klasztorne budowane były w okresie od XVI do XIX wieku.

Obecny wygląd kościołowi nadała przebudowa w połowie wieku XVIII, dokonana przez Jana Krzysztofa Glaubitza. Swoim wyjątkowym talentem zamienił styl barokowy kościoła w rokoko, nowy wówczas na terenie Wilna. Rokoko, nowy wyraz w sztuce i architekturze, był reakcją na okrutny wiek XVII – wiek wojen. Znakami szczególnymi tego stylu była lekkość, elegancja, fantazja. Wyrażał radość, umiłowanie piękna i beztroskę.

Wspaniały artysta, J. K. Glaubitz, wypisał to piękno w kształcie i zdobieniu kościoła. Wolutowe szczyty wieńczą fasady podzielone na trzy kondygnacje, zdobne w miniaturowe pilastry, kolumienki i płaskorzeźby. Smukłe wieże koronujące fasadę, delikatnie ornamentowane, mają elegancką i porywającą linię. Koronkowy portal zachwyca.

Szczególną atencją znawców przedmiotu cieszy się architektura kaplicy Opatrzności Bożej, dobudowanej do kościoła od ulicy Wileńskiej w roku 1641, przebudowana w 1746. Ma kształt wielościanu; podzielonego gzymsem na dolną część wyższą i górną – niższą. Ozdobiona delikatnymi parami kolumn i płaskorzeźbami ornamentu roślinnego. Przykryta fantazyjnym, łamanym daszkiem, na którym umieszczono trzecią kondygnację – wieżyczkę.

Wnętrze jednonawowe; podział ścian wewnętrznych - parzystymi kolumnami. Jest tu dziewięć rokokowych ołtarzy zdobionych barwnymi stiukami. Kościół posiadał na początku XX wieku jedyną w Wilnie kolekcję 15 obrazów słynnego malarza, Szymona Czechowicza (1689-1775).

Budynek klasztorny od strony dziedzińca ma arkadowe okna i barokowy portal. Na zadrzewionym skwerze koło kościoła w 1922 roku ustawiono popiersie Stanisława Moniuszki (1819-72), słynnego polskiego kompozytora. Rzeźbę wykonał Bolesław Bałzukiewicz. W pobliżu apsydy stoi pomnik poetki, Salomei Neris, dłuta Vladasa Vildziunasa z 1973 roku.

A.O.
Na podstawie:
Juliusz Kłos, „Wilno, Przewodnik Krajoznawczy”,
Wyd. Oddziału Wileńskiego Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego, Wilno 1923
Tomas Venclova, „Wilno”, R. Paknio Leidykla, Wilno 2001, 2002
Janusz Kębłowski, „Dzieje sztuki polskiej”, Wyd. Arkady, 1987