Wybrane zdjęcia
Kanał Ogińskiego Foto © Anna Ostrowska |
Z biegiem kanału Ogińskiego Foto © Anna Ostrowska |
Z biegiem kanału Ogińskiego; koło Telechanów Foto © Anna Ostrowska |
Fundatorem i pomysłodawcą budowy kanału był Michał Kazimierz Ogiński, stąd nazwa "Kanał Ogińskiego". Zbudowany w latach 1765-1783, łączył rzeki Jasiołdę i Szczarę, a poprzez nie Prypeć z Niemnem i morze Bałtyckie z Czarnym. Po otwarciu kanału była to największa droga wodna na Polesiu; która spowodowała rozwój gospodarczy Pińska jako portu śródlądowego "dwóch mórz". Umożliwiła także rozwój miasteczka Telechany. Kanał zaczyna się na pólnoc od Pińska i biegnie przez bagienne i leśne tereny nad Jasiołdą, przecina małe jezioro Wólkowskie koło Telechan, wielkie jezioro Wygonowskie i wpada do Szczary.
Na trasie kanału znajdowało się dziesięć drewnianych śluz komorowych; dziewięć na odcinku Jasiołda - jezioro Wygonowskie (różnica poziomów 15,5 m), jedna na odcinku łączącym to jezioro ze Szczarą (różnica poziomów 1m). Kanał był głęboki na 1-1,5 m i miał szerokość 12-18 m. Po obu stronach kanału pas ziemi o szerokości 25 m służył jako droga holownicza i groble zabezpieczające miejsca, gdzie poziom kanału był wyższy od otoczenia; pomocnicze kanały odwadniające i składowiska drzewa do holowania. Łączna szerokość kanału z pasami bocznymi wynosiła 80 m.
Kanał Ogińskiego był wspaniałym dziełem budownictwa hydrotechnicznego; bardzo ważnym dla gospodarczego ożywienia Polesia i połączenia go ze światem. W czasie swego funkcjonowania spełnił te oczekiwania. Opis z roku 1820 mówi o tratwach płynących nieprzerwanym ciągiem przez kanał od Jasiołdy po Słonim (200 km).
Po rozbiorach Polski kanał przejęły władze rosyjskie, które unowocześniły go i przebudowały. Nieprzerwanie funkcjonował do I wojny światowej, gdy został poważnie zniszczony. W latach 1923-1927 urządzenia hydrotechniczne kanału zostały odbudowane i wykorzystywano kanał jako drogę transportu towarów, także do przewozów pasażerskich i wycieczkowych.
Dzisiaj kanał również zadziwia jako zabytek budownictwa wodnego i śmiałej myśli ludzkiej; biegnie prostą, jak strzlił linią, lecz wypełnia go ciemna, bagienna woda. Brzegi poobsuwały się, zarasta go roslinność, napierają krzewy. Nieużytkowany od wojny, spłycił się, zwęził - zmarniał.
Na trasie kanału znajdowało się dziesięć drewnianych śluz komorowych; dziewięć na odcinku Jasiołda - jezioro Wygonowskie (różnica poziomów 15,5 m), jedna na odcinku łączącym to jezioro ze Szczarą (różnica poziomów 1m). Kanał był głęboki na 1-1,5 m i miał szerokość 12-18 m. Po obu stronach kanału pas ziemi o szerokości 25 m służył jako droga holownicza i groble zabezpieczające miejsca, gdzie poziom kanału był wyższy od otoczenia; pomocnicze kanały odwadniające i składowiska drzewa do holowania. Łączna szerokość kanału z pasami bocznymi wynosiła 80 m.
Kanał Ogińskiego był wspaniałym dziełem budownictwa hydrotechnicznego; bardzo ważnym dla gospodarczego ożywienia Polesia i połączenia go ze światem. W czasie swego funkcjonowania spełnił te oczekiwania. Opis z roku 1820 mówi o tratwach płynących nieprzerwanym ciągiem przez kanał od Jasiołdy po Słonim (200 km).
Po rozbiorach Polski kanał przejęły władze rosyjskie, które unowocześniły go i przebudowały. Nieprzerwanie funkcjonował do I wojny światowej, gdy został poważnie zniszczony. W latach 1923-1927 urządzenia hydrotechniczne kanału zostały odbudowane i wykorzystywano kanał jako drogę transportu towarów, także do przewozów pasażerskich i wycieczkowych.
Dzisiaj kanał również zadziwia jako zabytek budownictwa wodnego i śmiałej myśli ludzkiej; biegnie prostą, jak strzlił linią, lecz wypełnia go ciemna, bagienna woda. Brzegi poobsuwały się, zarasta go roslinność, napierają krzewy. Nieużytkowany od wojny, spłycił się, zwęził - zmarniał.
Na podstawie książki Grzegorza Rąkowskiego
"Czar Polesia" (Rewasz, Pruszków 2001)
A.O.