Мураўшчына | Каменны крыж - Каментарыі
Мураўшчына – наваробны назоў, узьнiклы не раней 20-30 гадоў былога стагоддзя. Да таго часу у навакольлi iснавала некалькi рознапамерных паселiшчаў з назвай Крупнiца (Крупнiца фальварак, Крупнiца-Гасьцiнец, Крупнiца 1-ая, 2-ая, 3-я, 4-ая). Што тычыцца ўласна Крупнiцы (у шырокiм сэнсе), то аб ёй iснуе даволi шмат гiстарычных спасылкаў з сярэдзiны 16-га стагоддзя. Так у г.з. «Полацкай рэвiзii 1552 года» прыгадваецца наступнае:
«… Побач з той вежай гародня Васiля Мiткавiча ды сясьцёр яго з Крупнiцы…»;
«Сямён i Васiль Барысавiчы… да таго ж двара маюць ад мацi сяльцо Крупнiца на Улiчох: людзей вольных шэсьць, агароднiкаў восем, што збожжа чацьверты сноп даюць ды талокi служаць, на Сьвятую Сафiю два пуды мёду даюць ды разам з iншымi людзьмi крупнiцкiмi масты на дарозе матырынскай робяць. Да таго ж майна супольна з iншымi зямянамi азёры маюць»;
«… Iван Багданавiч Ракуса па жонцы мае ў сяле Крупнiца вольных людзей восем, што з пашняў сваiх збожжа чацьверты сноп даюць ды талокi служаць, на Сьвятую Сафiю пуд мёду даюць ды разам з паплечнiкамi мост матырынскi робяць»;
«…Петрашка Ахрамеевiч Галаўнiчыч мае па жончынай матцы ў Крупнiцы людзей вольных сем, што збожжа чацьверты сноп даюць, талокi служаць ды пасошчыны штогод дванаццаць грошай плоцяць. На той зямлi мае борцi ды ў чатыры возеры ўступ. З тых борцяў на Сьвятую Сафiю два пуды мёду дае»;
«… да манастыра Сьвятых Барыса ды Глеба даданыя зямянамi полацкiмi панамi Корсакамi… на Крупнiцы…людзей вольных дымоў трыццаць тры ды агароднiкаў два , даюць з пашнi ад збожжа свайго чацьверты сноп».
Нажаль нiхто з тубыльцаў ня ведае дакладна, калi Крупнiцы ператварылiся ў Мураўшчыну, аднак так цi iнакш, яна – ёсьць спадкаемца Крупнiц i яшчэ некалькiх дробных паселiшчаў (Галубiшчына, Галубецкая, Панкратава, Боханькi, Селiгоры), што былі ліквідаваныя у часы калектывізацыі. Назва ж «Мураушчына» /у польскамоуных крынiцах Мураушчызна/ відавочна утварылася ад прозьвiшча уладальнiка фальварку Крупнiца, што месьцiўся побач з могiлкамi – А.I. Мураўскага, «шляхцiча, каталiка».
Згодна iнфармацыi са «Слоўнiку геаграфiчнага Каралеўства Польскага i iншых краёў славянскiх» у крупнiцкiх ваколiцах Галубiцкi меў 41 дзесяцiну зямлi, Кавалеўскiя – 38, Сталыгвы – 84, Мараўскiя – 40, Сiпайлы -238 дзесяцiнаў пашнi i лесу. Да 1865 года побач з Крупнiцай-Гасьцiнцам знаходзiлася каплiца Сьв. Якуба, асьвянцоная у 1805 годзе. Па дадзеных адтуль жа зямлю у навакольлi мелi Мянiцкiя з Катушенкамi (фальварак Селiгоры, разам 186 дзесяцiн). Зямельная маёмасьць гаспадароў вёскi Селiгоры складала: Делавайля – 69 дзесяцiн, Iгнатовiча – 12, Iзмайлава – 25.
Дадаць паведамленне