Сядзібна-паркавы ансамбль Тукалаў | Малыя Шчытнікі

Больш фотаздымкаў (17) >>

Сядзіба паводле пісьмовых крыніц вядома ўжо ў 16 ст. З 1512 г. да пачатку 17 ст. Шчытнікамі валодаў род Гарнастаяў, адзін з прадстаўнікоў якога Івашка Гарнастаевіч зрабіў даволі высокую кар'еру і выкупіў у Берасцейскім павеце шэраг фальваркаў. Пазней Шытнікі былі ва ўласнасці Сапегаў. У 1708 г. Тэрэза Гасеўская выйшла замуж за гетмана ВКЛ Казіміра Сапегу і запісала маёнтак Шчытнікі на мужа. Пасля яе смерці ў 1710 г. Шчытнікі набыў фельдмаршал Флемінг і яго жонка Францішка Ізабела, таксама з роду Сапегаў. Наступнымі ўладальнікамі двара сталі Чартарыйскія, а ад іх сядзібу разам з Воўчынам набыў род Панятоўскіх. Адзін з нашчадкаў Панятоўскіх – Станіслаў, падскарбі ВКЛ – у 2–й палове 18 ст. пабудаваў у Шчытніках уніяцкую царкву, якая неўзабаве была пашкоджана, а ў пачатку 19 ст. адноўлена новай уладальніцай фальварка Францішкай Талочка з даўняга роду Паніквіцкіх. Ад Паніквіцкіх сядзіба перайшла ва ўласнасць Тукалаў, у прыватнасці Соф'і Тукалы.

Прыкладна ў 1820 г. пры Паніквіцкіх быў пабудаваны даволі вялікі драўляны палац на мураваным падмурку. Будынак у плане прамавугольны, аднапавярховы, накрыты высокім і гладкім чатырохсхільным дахам. У сярэдняй частцы палац меў балкон і порцік, завершаны шчытком на чатырохгранных калонах. Дах будынка завершаы двума сіметрычна размешчанымі комінамі. Вокны мелі розную велічыню і былі афарбаваны ў белы колер. Сцены звонку ашаляваны дошкамі.

У 1985 г. дом быў знішчны пажарам, а ў пачатку 20 ст. ён адноўлены. На сённяшні дзень ад ансамбля засталіся рэшткі парку, сажалка, часткова дом, мураваная вазоўня і капліца. Былая сядзіба перабудавана пасля 2–й сусветнай вайны пад жыллё. Парк меў плошчу 3,5 га, яго рэшткі з'яўляюцца дэндралагічнай каштоўнасцю.

Крыніца:
Л.М. Несцярчук
Замкі, палацы, паркі Берасцейшчыны Х-ХХ стагоддзяў
Мінск, "БЕЛТА", 2002