Палацава-паркавы ансамбль Катлубаяў | Ястрамбель

Больш фотаздымкаў (12) >>

Палац Катлубаяў у Ястрамбелі

За 14 км на поўдзень ад Баранавіч знаходзіцца старасьвецкая вёска Ястрамбель. Некалі яна была цэнтрам воласьці, цяпер гэта нават ня цэнтар сельсавету. Сярод суседніх вёсачак яе вылучае панская сядзіба з палацам.

Гісторыя маёнтку Ястрамбель, пачынаючы з ХІХ ст., зьвязаная з Катлубаямі — шляхецкім родам татарскага паходжаньня. Першым валадаром сядзібы з гэтага роду быў Міхал Катлубай, рахункавод Радзівілаўскай камісіі. З 1864 г. маёнткам валодалі сыны Міхала — Генрых і Эдвард (слынны гісторык), якія бралі ўдзел у паўстаньні 1863-64 г. Калі Эдвард памёр ад сухотаў, Ястрамбель перайшоў да ягонага сына Генрыха, удзельніка расейска-турэцкай вайны, вядомага вайсковага лекара. Зь ягонае ініцыятывы ў Ястрамблі й заклалі палац. Датай збудаваньня лічыцца 1897 г., пазначаны на флюгеры замкавай вежы.

Пасьля вайны ў замку разьмясьцілі школу-інтэрнат для сіротаў. Каб вызваліць месца для ложкаў, разбурылі кафляныя печы з выявамі сцэнаў сьвятое й антычнае гісторыі. Але, нягледзячы на ўнутраныя разбурэньні, замак яшчэ год дзесяць таму захоўваўся ў больш-менш прыстойным выглядзе. Калі ж у 1989 г. пабудавалі новы спальны корпус для дзяцей, палац, згодна з рашэньнем Берасьцейскага аблвыканкаму, вырашылі рэстаўраваць. Але тады рэстаўрацыя скончылася ўзьвядзеньнем рыштаваньняў, якія ў хуткім часе раскралі.

У 2000 г. рэстаўрацыю аднавілі. На гэты раз справа пайшла далей: зьзяе на сонцы новаю бляхаю дах, бялеюць "эўравокны". Іншая рэч, ці адпавядае ўсё гэта агульнаму першапачатковаму стылю палацу.

Палац — не адзіная славутасьць сядзібы. Пабудовы аточаныя паркам, дзе растуць рэдкія ў Беларусі чырвоны дуб, белая таполя, эўрапейская лістоўніца, вэймутавая хвоя. Ёсьць там і азярцо — вялікая лужына, у якой плавае мноства плястыкавых бутэлек.

Скрозь зарослы дзядоўнікам і крапівой у чалавечы рост, парк нагадвае зачараваны лес, а старажытны палац — замак мясцовага чараўніка, які прытуліў дзетак-сіротаў.

Людміла Гулюк,
Ястрамбель "Наша Ніва", №40, 1 кастрычніка 2001 г.