Cmentarz na Antokolu | Wilno

Więcej zdjęć (66) >>

Cmentarz Antokolski (Wojskowy)

Założony w roku 1809, obecnie zajmuje powierzchnię 15,5 ha. Początkowo utworzony jako szpitalny dla pobliskiego szpitala wojskowego (3,9 ha), powiększany etapami do roku 1921. Do 1864 pod opieką trynitarzy; po likwidacji klasztoru „sierocy”; w latach międzywojennych należał do duszpasterstwa garnizonowego przy kościele św. Ignacego.

Zachwyca łagodnie pagórkowatym terenem, o pięknym, naturalnym drzewostanie. Nie przytłacza zagęszczeniem mogił. Chowano tu początkowo żołnierzy – polskich, rosyjskich, niemieckich. Dziś jest panteonem Republiki Litewskiej; tu pochowani są ludzie szczególnie zasłużeni dla Litwy.

W centrum rozległej, łagodnej doliny jest zlokalizowane mauzoleum czternastu poległych obrońców wieży telewizyjnej w Wilnie i żołnierzy straży granicznej zamordowanych w Miednikach w 1991 roku. Nad grobami wspaniała Pieta dłuta Stanislovasa Kuzmy z 1995 roku. W pobliżu odnowiona kwatera żołnierzy napoleońskich.

Zwraca uwagę duża kwatera żołnierzy polskich poległych w walce o Wilno w latach 1919-20 i żołnierzy Armii Krajowej z 1944 roku – uczestników operacji „Ostra Brama”. Są to setki identycznych mogił z kamiennymi krzyżami; stoi tu upamiętniający ich duży, kamienny krzyż. Groby odnowiono w ostatnich czasach.

W jednej z części znajdują się groby żołnierzy rosyjskich i niemieckich poległych w czasie I wojny światowej, z okazałym, choć zniszczonym mauzoleum i napisem w języku niemieckim.

Odmienna od naturalnego krajobrazu cmentarza jest część oddzielona cyprysami. Jest tutaj monumentalne mauzoleum żołnierzy radzieckich poległych w walce o Wilno w 1944 roku. Obok patetyczne nagrobki, a właściwie mauzolea przywódców Litwy z czasów LSSR i ludzi zasłużonych dla kultury w czasach sowieckich.

A.O.
Na podstawie:
Juliusz Kłos, „Wilno, Przewodnik Krajoznawczy”, Wyd. Oddziału Wileńskiego Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego, Wilno 1923
Edmund Małachowicz, „Wilno. Dzieje, architektura, cmentarze”, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław, 1996