> obwód grodzieński > rejon grodzieński > miasto Grodno > Dwór Stanisławów
Grodno. Dwór Stanisławów
Grodno. Dwór Stanisławów

Dwór Stanisławów | Grodno

Rok budowy (przebudowy): 1760-70-x
Współrzędne geograficzne:
53° 41'37.52"N, 23° 50'48.02"E

Albumy zdjęć

Wybrane zdjęcia

Grodno. Dwór Stanisławów

Podmiejska rezydencja w Grodnie króla Stanisława Augusta Poniatowskiego (lata 60-70 XVIII w) Foto © Ê. Øàñòî¢ñê³ |

Grodno. Dwór Stanisławów

Fasada ogrodowa, fragment Foto © Ê. Øàñòî¢ñê³ |

Grodno. Dwór Stanisławów

Fasada główna Foto © Ê. Øàñòî¢ñê³ |

Zespół pałacowy w Stanisławowie

Dawna podmiejska rezydencja króla Stanisława Augusta Poniatowskiego w Stanisławowie (obecnie w granicach Grodna, ul. Cimiriazewa). Rezydencja i dawne dobra królewskie po rozbiorach zostały przez władze rosyjskie skonfiskowane i sprzedane w ręce prywatne. Około połowy XIX wieku Stanisławów kupili Druccy-Lubeccy i w ich ręku majątek pozostał do 1939 roku.

Pałac w Stanisławowie został wybudowany dla króla w latach 60 lub 70 XVIII wieku przez podskarbiego litewskiego Antoniego Tyzenhauza, według projektu słynnego architekta z Werony, Giuseppe de Sacco. Budynek został przebudowany po II wojnie światowej na siedzibę szkoły rolniczej, między innymi dobudowano wówczas drugą kondygnację nad parterowymi skrzydłami bocznymi i zamurowano portyk frontowy.

Jest to budowla dwukondygnacyjna (pierwotnie piętrowa była tylko trójosiowa część środkowa budynku), na rzucie prostokąta, z częścią środkową wydzieloną w postaci ryzalitu. Ryzalit frontowy ma ścięte narożniki, jest ozdobiony płycinami i pilastrami oraz zwieńczony parawanowym szczytem. Przed ryzalitem znajduje się silnie wysunięty parterowy portyk, niegdyś arkadowy (obecnie arkady są zamurowane, pozostawiono jedynie łukowato zamknięte otwory okienne), nad którym umieszczono taras z balustradami. Od strony elewacji ogrodowej ryzalit jest półokrągły, ozdobiony pilastrami i gzymsami, zwieńczony półkoliście wygiętą ścianką attykową. W polu środkowej płyciny attyki znajdują się inicjały SAR (Stanislaus Augustus Rex), a nad nim królewska korona. We wnętrzach zachowały się zlokalizowane w części środkowej pomieszczenia reprezentacyjne: westybul z dwoma neogotyckimi kominkami z końca XIX wieku, oraz dwie duże sale – górna i dolna.

Przed pałacem, po bokach dawnego dziedzińca, na niższym tarasie, stoją dwie oficyny. Są to parterowe budynki na planach prostokątów, nakryte wysokimi czterospadowymi dachami. Za zachodnią oficyną znajduje się zespół budynków folwarcznych. Zabudowania otacza niewysoki ceglany mur z bramą wjazdową. Z tyłu, za pałacem, zachowała się resztka niedużego parku o powierzchni około 3 ha.

Grzegorz Rąkowski
Ilustrowany przewodnik po zabytkach kultury na Białorusi, Burchard Edition, 1997
(A.O.)