Dawidgródek - zabytki | zdjęcia

Dawidgródek

Dawidgródek, położony malowniczo nad Horyniem, który przez wieki przepływał przez miasteczko. Był jego ważną arterią komunikacyjną i transportową między Litwą a Wołyniem. Obecnie zmieniono bieg rzeki; stare koryto Horynia w centrum miasteczka stało się spokojnym kanałem. Nie ma już też żeglugi na Horyniu. Miasto straciło korzystne położenie na skrzyżowaniu szlaków handlowych Pińsk-Mozyrz i Litwa-Wołyń, które ożywiało gospodarczo miasto. Obecnie jest małym miastem o sennym rytmie życia, rzadko odwiedzanym.

Miasto o długiej, bogatej i ciekawej tradycji, kultywowanej przez mieszkańców. Według legendy założył je w X wieku książę jaćwieski Dawid. Naukowcy określają powstanie Horodka (bo tak pierwotnie się nazywał) na XII wiek, na co wskazują dane archeologiczne. Horodek był stolicą udzielnego księstwa horodeckiego; w XIV wieku jego władca złożył hołd lenny Władysławowi Jagielle, a także nazwał gród na cześć syna Dawidgródkiem. Wtedy też został zbudowany nowy, drewniany zamek.

Od 1440 roku był Dawidgródek własnością książąt litewskich. Poprzez kolejnych Jagiellonów rządzony, lub nadawany zasłużonym, w roku 1565 trafił do Radziwiłłów wraz z ogromnymi dobrami ordynacji dawidgródeckiej.

Prawdopodobnie magdeburskie prawa miejskie otrzymał Dawidgródek w XVI wieku. W XVII wieku w czasie wojen kozackich i wojny polsko-moskiewskiej miasto zostało spalone i podupadło. Po rozbiorach straciło prawa miejskie, które odzyskało w 1836 roku. W XIX wieku, w związku ze swym korzystnym położeniem na skrzyżowaniu szlaków handlowych miasto rozwijało się bardzo dynamicznie, osiągając 8 tysięcy mieszkańców. Na początku XX wieku, przed I wojną światową liczyło 13 tysięcy mieszkańców. W okresie międzywojennym był Dawidgródek trzecim co wielkości miastem województwa – po Brześciu i Pińsku - i liczył 11,5 tysiąca mieszkańców. Obecnie miasto ma około 7 tysięcy mieszkańców i nie pełni funkcji administracyjnych.

Dawidgródek był znany z wyjątkowo oryginalnych, często i chętnie noszonych strojów ludowych, niespotykanych w innych miejscach Polesia. Także ze specyficznych zawodów jakimi się trudnili mieszkańcy, zwani Horodczukami: handlem obwoźnym na ogromnym obszarze - serami, żurawiną, nasionami i… lodami! Wyrabiane w okresie międzywojennym w Dawidgródku buty z cholewami cieszyły się sławą nie tylko w okolicy, ale w całej Europie – wygodne, miękkie i absolutnie nieprzemakalne. Do dziś w Dawidgródku odbywa się ludowy karnawał noworoczny. Te oryginalne cechy przypisuje się dalekiemu, bo sięgającemu czasów księcia Witolda spokrewnieniu mieszkańców z osiedlonymi tu Tatarami.

A.O.
Na podstawie:
Grzegorz Rąkowski „Czar Polesia”, Rewasz 2001