Пераброддзе - фота і помнікі

Гісторыя Пераброддзя

Пераброддзе – старадаўняе рыбацкае паселішча паміж азёрамі Абстэрна і Набіста. Паводле мясцовага падання, жыхары яго атрымалі гарадскія правы за тое, што паказалі шлях (броды) праз ваду каралю. Розныя крыніцы называюць адметныя даты першапачатковага прывілея на самакіраванне: адны 25 лютага 1571 г., іншыя — адносяць гэту падзею на некалькі гадоў пазней. Больш канкрэтны гістарычна пацвярджаемы дакумент, гэта ліст Жыгімонта Аўгуста, які датуецца 22 лютым 1571 г., дзе Пераброддзе выразна называецца «местам». Фундацыйны прывілей на майдэборскія правы не захаваўся, але пацвярджальны 1792 г. захоўваецца ў Вільні, метрыкальны запіс яго ў Маскве.

Нягледзячы на тое што гараджане карысталіся вольнасцямі, ён так і не дасягнуў ні эканамічнай сталасці, ні вялікай колькасці жыхароў. У 1629 г. у Пераброддзі былі 3 дамы на рынку і 7 на вуліцы. У 1790 г. налічвалася 23 дамы і адна заезджая карчма, жыхароў крыху больш за 160 чалавек.

У 1782 г. уладальнік Перабродскай воласці Ю.А. Каскоўскі пабудаваў драўляную уніяцкую царкву святога Юр'я, пры ёй існавала школа з 38 вучнямі, сярод якіх — 5 дзяўчынак. З 1793 — у складзе Расіі. У 1812 г. праз Пераброддзе праходзілі адступаючыя рускія войскі на чале з Барклаем-дэ-Толі.

Гарадскія правы Пераброддзя двойчы пацвярджаліся Сенатам — 27 мая 1820 г. і 17 чэрвеня 1823 г. У сярэдзіне 60-ых гг. у горадзе лічыцца 37 двароў і 294 жыхары, у 1882 г. 350 жыхароў, у гэты час Пераброддзе — цэнтр воласці з насельніцтвам больш за 3500 чалавек.

3 1921 па 1939 г. — у складзе Браслаўскага павета Польшчы. Сёння Пераброддзе — вёска ў Міёрскім раёне Віцебскай вобласці. Цэнтр сельсавета і калгаса.

Паводле:
Анатоль Цітоў
Геральдыка беларускіх местаў
Мінск, Полымя, 1998