Касцёл Святога Францыска Ксаверыя | Гродна

Больш фотаздымкаў (48) >>

Катэдральны касцёл Францыска Ксаверыя ў Гродне

Гісторыю касцёла Святога Францыска Ксаверыя ў Гродне трэба адлічваць з 1584 года, калі кароль Стэфан Баторый утварыў фундацыю і выслаў у Варшаву да правінцыяла езуітаў ліст з запрашэннем прыехаць у гэты горад і вызначыць месца для будучай сядзібы.

Езуіты прыехалі ў Гродна толькі ў 1622 г. У 1623 яны заснавалі тут сваю рэзідэнцыю, а ў 1625 адчынілі школу. У 1637 езуіты замовілі звон для свайго касцёла. Гэта дазваляе меркаваць, што ўжо тады яны мелі драўляны касцёл святых Пятра і Паўла, у які 3 жніўня 1664 быў урачыста ўнесены абраз Маці Божай Кангрэгацкай. У 1700 драўляны касцёл перарабілі ў школу.

У 1654 мураваны касцёл ўжо альбо будаваўся, альбо распачалася непасрэдная падрыхтоўка да будоўлі. Працу некалькі разоў перапыняла маскоўская вайна, якая спусташала горад. І толькі ў студзені 1662 змаглі вярнуцца да нармальнай працы.

21 чэрвеня 1678 біскуп Мікалай Слупскі асвяціў вуглавы камень пад будоўлю новай мураванай святыні – касцёла святога Францішка Ксаверыя. 30 мая 1700 у ім прайшла першая святая Імша. На працягу наступных гадоў праводзіліся завяршальныя работы.

6 снежня 1705 хелмінскі біскуп Тэадор Патоцкі ў прысутнасці караля Аўгуста ІІ і цара Пятра І кансэкраваў касцёл. У 1707 скульптар з Круляўца (цяперашні Калінінград) Крыштаф Пёўхер выканаў праекты галоўнага і бакавых алтароў. Шэсць з іх былі зроблены і прывезены з Вільні і Круляўца ў 1709, а ў 1715 і 1716 даставілі яшчэ чатыры.

У 1720 да капліцы Студэнцкай Божай Маці з правага боку касцёла была дабудавана невялікая сакрыстыя. У 1724 з вежы над калегіумам быў зняты і адрамантаваны стары маятнікавы гадзіннік, які ў 1725 быў устаноўлены на вежы касцёла. У 1737 выкананы і пастаўлены галоўны алтар. З Круляўца ў 1744 прывезены для касцёла новы арган. У 1750-52 выканана амбона, пафарбаваны галоўны алтар і намаляваны 14 фрэсак са сцэнамі з жыцця святога Францішка Ксаверыя. У гэты ж час былі надбудаваны ракаковыя вежы. У 1768 у нішах фасада ўстаноўлены фігуры святых Францішка Ксаверыя, Пятра і Паўла.

У 1773, пасля скасавання ордэна езуітаў, яго будынкі перайшлі ў распараджэнне Адукацыйнай Камісіі. У 1782 парафіяльныя набажэнствы з Фары Вітаўта, якую моцна пашкодзіў пажар, перанеслі ў касцёл святога Францішка Ксаверыя. З таго часу ён стаў парафіяльным і яго пачалі называць фарным.

У 1960-1988 касцёл не дзейнічаў. Апекавалі храм вернікі. Толькі ў 1987 гарадзкія ўлады дазволілі пяць разоў на год праводзіць у касцёле Імшу. У 1988 намаганнямі ксяндза Тадэвуша Кандрусевіча было адноўлена рэлігійнае жыццё парафіі. 15 снежня 1990 Святы Айцец Ян Павел II надаў касцёлу тытул базылікі меншай, а 13 красавіка 1991 года, калі была ўтворана Гродзенская дыяцэзія, ён стаў катэдральным.

Паводле:
Catholic.By
Катэдральная базыліка св. Францішка Ксаверыя