Kościoły Iwieńca
Kościół Świętej Trójcy w Iwieńcu
Aleksander Adamowicz Jaroszewicz w czasopiśmie "Ave Maria" w nr 2 z 2001 r. poinformował, że na początku XX wieku w centrum Iwieńca stał gotycki kościół Świętej Trójcy, w którym przechowywano cudowny obraz Matki Bożej. Ten kościół został zbudowany w starodawnym stylu ze środków Królowej Bony w XVI wieku.
Na początku XVIII wieku zostały restaurowane i przywrócone - poprawiono przypory. To był kościół salowego typu z wąską absydą. Dwie wieże, od strony głównej fasady, najwyraźniej, zostały dodane podczas restauracji już w drugiej połowie XVIII wieku. Łacińskie inwentarz z 1740 roku daje wyobrażenie o ozdobach tej świątyni.
Ołtarz główny zdobiła złocona rzeźba i obraz Św.Trójcy, Matki Bożej, apostoła Piotra, a także rzeźby św. Stanisława, św. Kazimierza, św. Piotra, św. Ducha.
Wszystkie prace przy tworzeniu ołtarza opłacił Protosowicz w 1736 roku.
Kościół zdobiło kilka altarii (ołtarzy), z których dwa były poświęcone Michałowi Archaniołowi i Antoniemu z Padwy. Kolejny ołtarz został umieszczony na zewnątrz kościoła - w kamiennej kaplicy rotundzie. Stała tam figura Matki Bożej w otoczeniu sześciu aniołów. Ten ołtarz ufundował Antoni Orzeszko.
Chodzi o cudowny obraz Matki Bożej, to on znajdował się w jednym z rzeźbionych ołtarzy kościoła i od początku 1683r. słynął z cudów.
Po restauracji Kościół spalił się i znowu był restaurowany, tym razem przez Antoniego Sołłlohuba, generał artylerii Wielkiego Księstwa, i jego żonę Brygidę z Radziwiłłów. To właśnie wtedy, w drugiej połowie XVIII wieku otrzymała barokową dwuwieżową fasadę.
W jednej z wież żona generała nakazała umieścić zegar, którego melodia rozbrzmiewała co kwadrans. Kościół pokryto dachówką, a wieże – ciężką blachą miedzianą, w dziesięciu wysokich oknach wstawiono nalibockie szkło.
W 1767 r. iwieniecki ksiądz szafarz i miński dziekan Antoni Grabowski sporządził opis odnowionego kościoła. W swoim inwentarzu wymienia wszystkie sześć nowych ołtarzy i ambonę ozdobiono sztukaterią, ze sztucznego marmuru.
Z tego samego materiału wykonano rzeźby w ołtarzu głównym - apostołów Piotra i Pawła, Jana Ewangelisty, Jana Chrzciciela, świętych Ambrożego i Augustyna.
Na chórze znajdowały się organy, które kosztowały Brygidę Sołłohubową 350 talarów. Tam, na chórze, znajdowały się barabany (bębny) i instrumenty dęte, które były wykorzystywane podczas różnych uroczystości (o nie troszczył się Konstanty Rdułtowski).
W zakrystii zachowało się archiwum Sołlohubów, które następnie zostało przeniesione do klasztoru.
Zgodnie z warunkami funduszu we wtorek i sobotę odprawiali mszę św. za spokój duszy Jana Dawoyno Sołłohuba, w niedzielę - za wszystkich parafian z parafii, w środę modlili się za spokój duszy Antoniego i Brygidy Sołłohubowej, a przed ołtarzem Matki Bożej - za spokój duszy Konstantego Rdułtowskiego.
Na cudownym obrazie Matka Boża była ukazana w całej postaci, z dzieckiem na lewym ręku i berłem w prawej. Taka ikonografia przypomina laretanską, z tą tylko różnicą, że zamiast symbolu władzy-rządu w rękach Jezusa były "dwie lilie w trzech kolorach.
W 1783 roku wizytator dziekan miński i ksiądz chochołowski Maciej Goliński zauważył, że cudowna ikona, już nie oddziaływuje ze swoją dawną siłą, odpowiednio i stosunek wiernych do niej także się zmienił. Dalsze losy tego iwienieckiego obrazu są nieznane.
W 1868 r. zarządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych Imperium Rosyjskiego, kościół został zamknięty i przez kilka lat przejęty przez cerkiew, a trzy lata później w tym budynku wybuchł pożar. Ściany kościoła stały jeszcze w początku XX wieku. Teraz, od tego niezwykłego zdarzenia z białoruskiego gotyku nie pozostało śladu.
"Gazeta Warszawska " Rocznik 115, z dn 30.09.1888 r. nr 257 str 2-3 opublikowała informację prasową o pożarze w Iwieńcu w 31.08.1888r.
Pożary :
Gubernia Mińska od niejakiego czasu jest widownią dość częstych pożarów. Tak w Bobrujsku w ubiegłym tygodniu spłonęło kilka domów, a równocześnie prawie zniszczył ogień, podłożony przez mściwą kobietę, znaczną część miasteczka Iwieńca w powiecie Mińskim.
Iwieniec (parafialny) – p.w. Świętej Trójcy
1606 – drewniana świątynia parafialna, jako pierwszy kościół, fundacja Jana Dwojna i potwierdzenie króla Zygmunta III.
1744 – parafia w dekanacie mińskim; na terenie parafii znajdują się miejscowości: Wiwieniec, Starzynki, Wasiszki Ruckie, Beskowszczyzna, Wołma, Naborowszczyzna, Dudka, Dziakowszczyzna, Oycieniow, Szerniewszczyzna, Abramowszczyzna, Szalewszczyzna, Mikłaszewszczyzna, Kijowiec, Moskalewszczyzna, Starzynki Sołłohubowskie, Podgórze, Pokucie, w jakich prawdopodobnie są też kaplice.
1745 – nadanie nowego funduszu przez Jana de Wojna Sołohub, podskarbiego WKL, i naprawy oraz ozdobienia w starej światyni.
1843 – ks. Alojzy Szyszniewski (p, kan.), ks. Kazimierz Kuktowicz (w), ks. Atanazy Zakrzewski (w), Parafia liczy 4721 katolików, posiada kaplice na cmentarzu, i filie Stańczyki.
1868 – (28.11) zabranie kościoła katolikom i dołaczenie wiernych do parafii Kamień.
1880-1885 – przebudowa koscioła na cerkiew
1888 – spalenie się światyni, już jako cerkwi prawosławnej, w czasie pożaru miasteczka
адказаць