Выбраныя здымкі
Сьв.Казімір паказвае дарогу войску ВКЛ пад Полацкам (Абраз Ф.Смуглевіча ў касьцёле Сьв.Станіслава ў Рыме, ~1775) Фота © Міхась Баўтовіч |
Месца броду на Дзьвіне ля ўтоку Насіліцкай рэчкі (выгляд з Казімірова) Фота © Міхась Баўтовіч |
Ян Баршчэўскі пішучы з замілаваньнем пра Полацак не забываецца і на Струньню: "... на другім беразе Дзьвіны за некалькі вёрстаў адсюль стаіць невялікі касьцёл Сьв. Казіміра; тут, апавядаюць, зьявіўся Казімір перад войскам сваіх суайчыньнікаў і перавёў іх праз імклівую рачную плынь; і сёньня паказваюць у тым месцы пад Струньню пясчаны падводны вал, па якім пераходзіла войска".
Падзея занатаваная ў Acta Sancforum. Адбылося гэта ўлетку 1518 году, калі маскоўскія войскі спустошылі Полацкую зямлю і аблажылі Полацак. Кіравалі імі браты Шуйскія: намесьнік наўгародзкі Васіль і намесьнік пскоўскі Іван. Войску ВКЛ на чале з полацкім ваяводам Альбрэхтам Гаштольдам пашчасьціла, перайшоўшы Дзьвіну, падысьці на дапамогу Полацку з усходу. 29 ліпеня яно зьнянацку нанесла ўдар у сьпіну значна большаму па колькасьці маскоўскаму войску. Ад нечаканасьці тыя пакідалі рыштунак і, зьняўшы аблогу, сьпешна адышлі назад у Масковію. У часе бойкі, як паведамляе расейскі гісторык Карамзін у сваёй працы "История государства Российского", "...вялікая колькасьць сыноў Баярскіх ... патанула ў Дзьвіне". На знак гэтае падзеі на процілеглым беразе Дзьвіны ў Казімірове стаяў у ХVIІ-XIX стст. драўляны касьцёл Сьв. Казіміра.
Палявыя пошукі дазволілі спраўдзіць месца пераходу войска празь Дзьвіну. У вёсцы Слабада, што стаіць у 500 м на ўсход ад Струньні, 75-гадовы стары паведаміў, што раней быў брод ля ўтоку Насіліцкай рэчкі ў Дзьвіну. "Гэта была такая амаль што брукоўка з аднаго берага на другі. Некалі здаецца французы там пераходзілі па ёй." Аднак людзкая памяць не дасканалая, гэтак безьліч крывіцкіх курганоў сяляны часта звалі французкімі, або швэдзкімі магіламі. Паводле словаў старога брод зрылі калі чысьцілі рэчышча Дзьвіны. На другім баку Дзьвіны ў Казімірове 80-гадовая жанчына распавяла, што брод быў ад вёскі трохі ніжэй па рацэ. "Недзе ў 1980 г. калі была вялікая сухмень, узровень вады ў Дзьвіне быў такім нізкім, што весьляры, пераплываючы брод на лодцы, білі вёсламі па камянях. Тады пачалі паглыбляць рэчышча і зрылі брод." Сёньня ў Дзьвіне з боку Казімірова насупраць утоку Насіліцкай рэчкі захавалася частка былога грудка.
Падзея занатаваная ў Acta Sancforum. Адбылося гэта ўлетку 1518 году, калі маскоўскія войскі спустошылі Полацкую зямлю і аблажылі Полацак. Кіравалі імі браты Шуйскія: намесьнік наўгародзкі Васіль і намесьнік пскоўскі Іван. Войску ВКЛ на чале з полацкім ваяводам Альбрэхтам Гаштольдам пашчасьціла, перайшоўшы Дзьвіну, падысьці на дапамогу Полацку з усходу. 29 ліпеня яно зьнянацку нанесла ўдар у сьпіну значна большаму па колькасьці маскоўскаму войску. Ад нечаканасьці тыя пакідалі рыштунак і, зьняўшы аблогу, сьпешна адышлі назад у Масковію. У часе бойкі, як паведамляе расейскі гісторык Карамзін у сваёй працы "История государства Российского", "...вялікая колькасьць сыноў Баярскіх ... патанула ў Дзьвіне". На знак гэтае падзеі на процілеглым беразе Дзьвіны ў Казімірове стаяў у ХVIІ-XIX стст. драўляны касьцёл Сьв. Казіміра.
Палявыя пошукі дазволілі спраўдзіць месца пераходу войска празь Дзьвіну. У вёсцы Слабада, што стаіць у 500 м на ўсход ад Струньні, 75-гадовы стары паведаміў, што раней быў брод ля ўтоку Насіліцкай рэчкі ў Дзьвіну. "Гэта была такая амаль што брукоўка з аднаго берага на другі. Некалі здаецца французы там пераходзілі па ёй." Аднак людзкая памяць не дасканалая, гэтак безьліч крывіцкіх курганоў сяляны часта звалі французкімі, або швэдзкімі магіламі. Паводле словаў старога брод зрылі калі чысьцілі рэчышча Дзьвіны. На другім баку Дзьвіны ў Казімірове 80-гадовая жанчына распавяла, што брод быў ад вёскі трохі ніжэй па рацэ. "Недзе ў 1980 г. калі была вялікая сухмень, узровень вады ў Дзьвіне быў такім нізкім, што весьляры, пераплываючы брод на лодцы, білі вёсламі па камянях. Тады пачалі паглыбляць рэчышча і зрылі брод." Сёньня ў Дзьвіне з боку Казімірова насупраць утоку Насіліцкай рэчкі захавалася частка былога грудка.
Міхась Баўтовіч